گزارش تحلیلی قتلهای قانونی، خرداد ماه ۱۴۰۲
گزارش و نمودار از: فرشاد اعرابی
یادآوری: با توجه به سانسور خبری حاکم بر رسانههای ایران، آنچه در پی میآید گزارشی است کوتاه و فشرده از نقض حقوق جامعه ایران در محدوده اعدام شهروندان طی دوره زمان یک ماه گذشته که نمیتواند بازتاب دهنده کامل قتل دولتی باشد.
متأسفانه برغم تمام تلاشهایی که از جانب فعالین و نهادهای حقوق بشری صورت میگیرد، صدور و اجرای حکم اعدام که یکی از مهمترین موارد نقض حقوق بشر ایرانیان بشمار میرود، کماکان پا برجاست و هیچگونه آمار دقیقی نیز از تعداد آنان وجود ندارد، لاجرم ما در این گزارش مواردی که خبرگزاریهای مورد تأیید دولت ایران منتشر کردهاند را به ۳ گروه «اخبار، صدور و اجرای حکم اعدام» تقسیمبندی نمودهایم که نمیتواند در برگیرنده تمام اعدامهای گستردهای باشد که هر روزه و بصورت پیدا و پنهان در جمهوری اسلامی ایران اجرا میشود، گفتنی است بیش از ۷۵ درصد اعدامها بصورت مخفیانه اجرا شده و توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمیشوند و یا اعدام با اتهاماتی واهی و یا بدون وجود مدرک و یا دلایل کافی که با استناد به حکم «قَسامه» در فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران وجود دارد، یعنی نقض ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر.
نمونه: در اکتبر ۲۰۱۷ حکم اعدام «مجتبی غیاثوند» بر اساس «قَسامه» در کرج اجرا شد و در فوریه ۲۰۱۸ نیز با استناد به این بند از فقه اسلامی حکم مرگ دولتی برای صالح شریعتی ۱۶ ساله صادر شده است.
قَسامه: براساس عدم اطمینان قاضی نسبت به مجرم بودن متهم و فقط بر اساس حداکثر ۵۰ سوگند از جانب وابستگان شاکی انجام و صادر میگردد و برای تسهیل در قتل نوع بشر ۱۰ نفر نیز میتوانند هریک ۵ مرتبه سوگند یاد کنند و یا …
قتلهای قانونی خرداد ماه ۱۴۰۲ توسط دولت جمهوری اسلامی ایران
اخبار اعدامیان:
حسین مرتضوی زنجانی رئیس زندان اوین در دهه شصت، ضمن اعترافات تکان دهنده درباره قتل عام سال ۶۷ ، ابراز ندامت از اعدام های جمعی زندانیان سیاسی کرده و درباره قتل عام افشاگری کرد. او که پس از گذشت ۳۵ سال از قتل عام زندانیان سیاسی، لب به سخن باز می کند، با محکوم کردن اعدام ها در سال ۶۷ آن را جنایت نامیده و گفت انجام این اعدام ها تلاشی برای خلاصی نظام از مسئله زندان در زمان زنده بودن خمینی بود. کانون حقوق بشر ایران ۸ خرداد
طی ماه می ۲۰۲۳ دستکم حکم اعدام ۱۴۲ زندانی در زندانهای ایران اجرا شده است که به طور میانگین هر دو روز ۹ زندانی اعدام شده و بیشترین آمار اعدام طی یک ماه در سالهای اخیر بوده است. بر طبق این گزارش طی ماه گذشته دستکم ۳۱ زندانی بلوچ، ۲۲ زندانی کُرد، ۹ زندانی تُرک و ۶ تبعه کشور افغانستان در زندانهای ایران اعدام شدهاند و هویت ۳۷ زندانی نیز نامشخص میباشد. ههنگاو ۱۱ خرداد
دختر ۱۲ ساله محسن نفری زندانی محکوم به اعدام در زندان دستگرد اصفهان، طی یک پیام ویدئویی خواهان لغو حکم اعدام پدرش شد. او در این پیام می گوید که قرار است پدرش در روز ۲۷ مردادماه ۱۴۰۲، اعدام شود. لازم به ذکر است که محسن نفری همراه با برادرش اصغر نفری، هر دو زندانی زندان دستگرد اصفهان، حدود پنج سال پیش به اتهام قتل دستگیر و به اعدام محکوم شدند. کانون حقوق بشر ایران۲۶ خرداد
اخبار معترضین بازداشتی در خطر اعدام:
عفو بینالملل در تازهترین گزارش خود درباره احکام صادرشده علیه معترضان در ایران، اعلام کرد که هماکنون در میان این افراد، دستکم هفت محکوم به اعدام وجود دارد. اسامی هفت نفری که عفو بینالملل درباره اعدام قریبالوقوع آنها هشدار داده، عبارتند از: ابراهیم نارویی، کامبیز خروت، منوچهر مهماننواز، منصوره دهمرده، محمد قبادلو، مجاهد (عباس) کورکور و شعیب میربلوچزهی ریگی. عفو بینالملل ۲ خرداد
درخواست اعاده دادرسی محمد غلام زاده (آبتین بهرنگ)، دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران و از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، در شعبه نهم دیوان عالی کشور پذیرفته و پرونده وی جهت رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض ارجاع داده شد. بر اساس این دادنامه که در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ماه، توسط شعبه نهم دیوان عالی کشور به ریاست قاسم مزینانی صادر شده، پرونده این دانشجو از بابت اتهام “اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور” در شعبه هم عرض رسیدگی خواهد شد. هرانا ۴ خرداد
شعیب میربلوچزهی ریگی، معترض ۲۰ ساله بلوچ محکوم به اعدام، در زندان زاهدان از سوی ماموران به شدت مورد ضرب و جرح ماموران قرار گرفت و از ناحیه سر دچار شکستی شد. این شهروند ۲۰ ساله بلوچ در ۱۳ مهرماه سال گذشته در زاهدان بازداشت شد و در اواخر آذرماه به اتهام افساد فی الارض به اعدام محکوم شد. حال وش ۱۴ خرداد
زندانیان در انتظار اعدام:
۹ زندانی در زندان رجایی شهر کرج به سلول های انفرادی منتقل شدند. در ۵ خرداد انتقال زندانیان مذکور به سلول های انفرادی که تعدادی از آنان پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده اند، جهت اجرای احکام آنها صورت گرفته است. تا لحظه تنظیم این گزارش جزئیات بیشتری در این رابطه اعم از هویت زندانیان مورد اشاره به دست نیامده است. هرانا ۶ خرداد
روز شنبه سیزدهم خردادماه ۱۴۰۲، دو زندانی در ندامتگاه مرکزی کرج که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، جهت اجرای حکم به سلول های انفرادی این زندان منتقل شدند. تا لحظه تنظیم این گزارش جزییات بیشتری از هویت این زندانیان حاصل نشده است. هرانا ۱۴ خرداد
روز چهاردهم خرداد ۱۴۰۲، یک زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، جهت اجرای حکم به یکی از سلول انفرادی های زندان امیرآباد گرگان منتقل شد. تا لحظه تنظیم این گزارش اطلاع بیشتری از هویت این زندانی حاصل نشده است. هرانا ۱۴ خرداد
روز ۱۳ خرداد۱۴۰۲، دو زندانی در ندامتگاه مرکزی کرج که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، جهت اجرای حکم به سلول های انفرادی این زندان منتقل شدند. جزئیات بیشتر در این رابطه اعم از هویت این زندانیان در دست بررسی است.هرانا ۱۷ خرداد
در ۱۶ خرداد ۱۴۰۲، یک زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، جهت اجرای حکم به سلول انفرادی زندان همدان منتقل شد. جزئیات بیشتر در این رابطه اعم از هویت این زندانی در دست بررسی است. هرانا ۱۷ خرداد
روز پنجشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۲، سه زندانی محبوس در زندان ارومیه که پیشتر از بابت اتهام مرتبط با جرایم مواد مخدر به اعدام محکوم شدهاند، جهت اجرای حکم به سلول انفرادی منتقل شدند. هویت یکی از این زندانیان جعفر محمدپور احراز شده است. ههنگاو ۱۸ خرداد
روز دوشنبه ۲۲ خردادماه ۱۴۰۲، یک زندانی به نام عباس طالبی در زندان مرکزی سقز به سلول انفرادی منتقل شد. او متهم به قتل بوده است .کانون حقوق بشر ایران ۲۲خرداد
زن:
ظهر پنج شنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۲، یک زن زندانی محبوس در بند زنان زندان مرکزی ارومیه به نام پروین موسوی ۵۳ ساله که پیشتر به اعدام محکوم شده بود، جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی این زندن منتقل شد. لازم به ذکر است که پروین موسوی پروین موسوی اهل ارومیه بوده و از چهار سال پیش به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر بازداشت و توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده است. ههنگاو ۱۸ خرداد
صدور حکم اعدام:
قتل:
دو متهم در کرج از بابت اتهام “مشارکت در قتل” به اعدام محکوم شدند.ناصر و شهرام دو متهم به قتل در این پرونده پس از بررسی های به عمل آمده به اعدام محکوم شدند. لازم به توضیح است که این پرونده از شهریور ۱۳۹۸ مفتوح شد که در نهایت حکم آنها در ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ در شعبه اول دادگاه کیفری استان البرز صادر شد. همشهری آنلاین ۱۸ خرداد
یک متهم به قتل در تهران به اعدام محکوم شد. مردی که در آذرماه ۱۴۰۱ پدر خود را از بابت اختلافات خانوادگی به قتل رسانده بود، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از بررسی های به عمل آمده توسط شعبه دوم دادگاه کیفری یک استان تهران به اعدام محکوم شد. رکنا ۲۱ خرداد
با صدور رأی از سوی شعبه دوم دادگاه کیفری یک استان مازندران، قاتل سلیمانی به قصاص نفس محکوم شد. محمدرضا حبیبیان در روز ۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲، به عباسعلی سلیمانی (نماینده مجلس خبرگان) شلیک کرده او را به قتل رساند. گفتنی است که وی پس از این واقعه بازداشت و کیفرخواست پرونده وی در تاریخ بیست و سوم اردیبهشت ماه در دادسرای عمومی و انقلاب بابلسر صادر شد. وی در نهایت توسط شعبه دوم دادگاه کیفری یک استان مازندران از بابت اتهام “مباشرت در قتل” به اعدام محکوم شد. کانون حقوق بشر ایران ۲۴ خرداد
یک متهم در تبریز در یک نزاع دسته جمعی با همسایه های خود در در شهریور سال ۱۴۰۱ به اتهام قتل دونفر از آنها به اعدام محکوم شد. پرونده این زندانی که هویت وی “احمد، ۵۱ ساله” عنوان شده است، برای صدور حکم به شعبه اول دادگاه کیفری یک تبریز ارجاع شد. قضات دادگاه، احمد را از بابت اتهام دو فقره قتل به اعدام و از بابت شرکت در نزاع دسته جمعی منجر به قتل به تحمل ۳ سال حبس محکوم کردند. روزنامه ایران ۲۷خرداد
مردی در مشهد با هویت بشیر احمد (تبعه خارجی) در پی یک مشاجره لفظی با یک جوان ۲۱ ساله در اواسط فروردین ۱۴۰۱، مرتکب قتل شد و در شعبه ششم دادگاه کیفری یک خراسان رضوی به اعدام محکوم شد. جزئیات بیشتری در این زمینه احراز نشده است. اعتمادآنلاین ۳۱خرداد
محاربه:
وکیل محمد قبادلو، از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، از تایید حکم اعدام موکلش توسط شعبه یکم دیوان عالی کشور خبر داد. حکم تایید شده توسط دیوان عالی کشور، مربوط به پرونده آقای قبادلو در دادگاه کیفری است و پرونده وی در دادگاه انقلاب با حکم بدوی اعدام، کماکان در حال رسیدگی است. هرانا ۲ خرداد
دیوان عالی کشور حکم اعدام محمد رامز رشیدی و سید نعیم هاشمی قتالی، دو متهم پرونده موسوم به “واقعه حرم شاهچراغ” را تایید کرد. پیشتر رئیس کل دادگستری استان فارس گفته بود که احکام اعدام این افراد به زودی در ملا عام اجرا خواهد شد. مهر ۳ خرداد
اجرای حکم اعدام:
قتل:
بامداد روز چهارشنبه بیست و هفتم اریبهشت ۱۴۰۲، حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهام “قتل” به اعدام محکوم شده بودند، در زندان کرمانشاه به اجرا درآمد. هویت این زندانیان، “سعید نجفی، ٢٨ ساله، اهل شهرستان صحنه و برزو چقازردی، ۴۵ سالە، اهل ماهیدشت کرمانشاه، متأهل و دارای سه فرزند” عنوان شده است. کردپا ۱ خرداد
سحرگاه سه شنبه دوم خردادماه، حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان دیزل آباد کرمانشاه اجرا شد. هویت این زندانی “سعید محمدی، ۴۶ ساله” عنوان شده است. سازمان حقوق بشر ایران ۲ خرداد
سحرگاه جهارشنبه سوم خرداد، یک زندانی به نام های “علی طبیب” در زندان دستگرد اصفهان اعدام شد. علی طبیب از حدود سه سال پیش با اتهام قتل در زندان بود. سازمان حقوق بشر ایران۴ خرداد
سحرگاه پنجشنبه چهارم خرداد ماه، حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان ارومیه به اجرا درآمد. هویت وی “علی پیری، ۴۰ساله” احراز شده است. این زندانی که مدت سه سال در زندان ارومیه محبوس بود. هرانا ۴ خرداد
سحرگاه سه شنبه ۲۶ اردیبهشت ماه، حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهام “قتل” به اعدام محکوم شده بودند، در زندان گرگان به اجرا درآمد. هویت این زندانیان “شعبان یوسفی و (نام کوچک نامشخص) بزی” احراز شده است. هرانا ۴ خرداد
بامداد چهرام خرداد ماه، یک زندانی در زندان کرمان از بابت اتهام به قتل، اعدام شد. تا لحظه تنظیم این گزارش هویت این زندانی در حال بررسی است. حال وش ۴ خرداد
بامداد روز پنجشنبه چهارم خرداد ماه حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بودند، در رشت اجرا شد. هویت این دو زندانی “محمد (نام خانوادگی نامشخص)، ۲۲ ساله و حمیدرضا (نام خانوادگی نامشخص)” عنوان شده است. این دو زندانی در آبان ماه سال ۹۸ از بابت اتهام قتل با انگیزه مالی، بازداشت شدند. آنها در نهایت توسط مراجع قضایی به چهار بار اعدام و ۱۵ سال حبس محکوم شدند.همشهری ۶ خرداد
سحرگاه روز سهشنبه ٢ خرداد ۱۴۰۲، حکم اعدام یک زندانی به نام میثم صدری، اهل شهرستان خرمدرە استان زنجان در زندان مرکزی زنجان به اجرا در آمد. این زندانی پیشتر به اتهام قتل عمد بازداشت و توسط دستگاه قضایی به اعدام محکوم شده بود. ههنگاو ۶ خرداد
حکم اعدام یک زندانی اهل شهرستان نورآباد استان لرستان به نام محمدامین ولینیا که پیشتر به اتهام “قتل عمد” به اعدام محکوم شده بود، در زندان پارسیلون خرمآباد به اجرا درآمد. محمدامین ولینیا از ١٠ سال پیش به اتهام قتل عمد بازداشت و توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده بود. ههنگاو ۷ خرداد
سحرگاه یکشنبه هفتم خردادماه، حکم اعدام یک زندانی به نام جلیل مینایی که پیشتر از بابت قتل عمد توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده بود، در زندان مرکزی مشگین شهر به اجرا درآمد. ههنگاو ۷ خرداد
سحرگاه روز پنجشنبه چهارم خرداد ماه، حکم اعدام یک زندانی در زندان سنندج به اجرا درآمد. هویت این زندانی “سعید محمدی فرد، اهل کرمانشاه” عنوان شده است. سعید محمدیفرد از ۷ سال پیش با اتهام قتل بازداشت شده بود. پیش از این دو بار جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی منتقل شده بود، اما هربار موفق به اخذ مهلت از شکات پرونده خود شده بود. سازمان حقوق بشر ایران ۷ خرداد
حکم اعدام عبدالرحمان مظفری، ۶٠ ساله و اهل قروه، سحرگاه یکشنبه هفتم خردادماه، در زندان مرکزی سنندج به اجرا در آمد. عبدالرحمان مظفری از ١۶ سال پیش به اتهام قتل عمد بازداشت و بعدها توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شده است. ههنگاو ۷ خرداد
روز چهارشنبه ۳ خرداد ماه، حکم یک زندانی در زندان زنجان به اجرا در آمد. هویت این زندانی پرویز جوادی، ۳۱ ساله و اهل زنجان” عنوان شده است. پرویز جوادی از حدود دو سال پیش از بابت اتهام قتل بازداشت و سپس توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بود.” سازمان حقوق بشر ایران ۷ خرداد
سحرگاه روز شنبه ۶ خرداد ماه ١٤٠٢، حکم اعدام یک زندانی کُرد و اهل شهر سرابله از توابع استان ایلام به نام حسین سلطانیان که پیشتر از بابت اتهام “قتل عمد” به اعدام محکوم شده بود، در زندان زاهدان به اجرا در آمد. این زندانی ده سال پیش به اتهام قتل عمد بازداشت و توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده بود .ههنگاو ۸ خرداد
سحرگاه روز شنبه ششم خردادماه، حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان زاهدان به اجرا در آمد. هویت وی “نورالله تیموری، سی و دو ساله، مجرد و ساکن زاهدان” عنوان شده است. حال وش ۸ خرداد
سحرگاه چهارشنبه دهم خردادماه، حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهام “قتل” به اعدام محکوم شده بودند، در زندان رجایی شهر کرج به اجرا در آمد. هویت این زندانیان “حسن نوراللهی و حسین روستا” احراز شده است. این زندانیان پیشتر از بابت اتهام قتل توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بودند. ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران ۱۰ خرداد
سحرگاه روز ۱۸ خرداد ماه ۱۴۰۲، حکم اعدام یک زندانی بلوچ به نام «حافظ علی دوست براهویی» در زندان مرکزی زاهدان به اجرا در آمد. حافظ علی دوست در سال ۱۴۰۰ توسط نیروهای نظامی به اتهام قتل همسرش در زاهدان بازداشت شده اما وی بارها این اتهام را رد کرده بود. کمپین فعالین بلوچ ۱۸ خرداد
در زندان مرکزی همدان یک زندانی با هویت حامد یاوری اعدام شد. حامد یاوری متهم به قتل بوده و از شش سال پیش به اتهام قتل در زندان در انتظار حکم اعدام بود. کانون حقوق بشر ایران ۲۲ خرداد
روز یکشنبه ۲۱ خردادماه ۱۴۰۲، حکم یک زندانی که در سال ۱۴۰۰ از بابت اتهام قتل یک مامور یگان ویژه پلیس بازداشت و به اعدام محکوم شده بود، در زندان وکیل آباد مشهد به اجرا در آمد. هویت این زندانی “داریوش رحیمی، ۳۳ ساله” عنوان شده است. مشرق نیوز۲۲ خرداد
روز دوشنبه ۲۲ خردادماه ۱۴۰۲، یک زندانی به نام هادی آل ناصر در زندان شیبان اهواز به اتهام قتل اعدام شد. هادی آل ناصر ۳۴ ساله، اهل شادگان، ۵ سال پیش به اتهام قتل دستگیر و به این اتهام به اعدام محکوم شده بود. کانون حقوق بشر ایران۲۳ خرداد
سحرگاه روز چهارشنبه ٢۴ خرداد ماه ۱۴۰۲، حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود در زندان گچساران به اجرا درآمد. هویت وی، “حسنعلی حسن پور اهل روستای دیل از توابع بخش مرکزی شهرستان گچساران” احراز شده است. هرانا ۲۴ خرداد
روز چهارشنبه بیست و چهارم خرداد ماه، یک زندانی با هویت “میلاد قبادی” که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان یاسوج اعدام شد. سازمان حقوق بشر ایران ۲۴ خرداد
یک زندانی در زندان رجایی شهر کرج اعدام شد. این زندانی در سال ۹۸ از بابت اتهام قتل همسر خود بازداشت و در نهایت توسط شعبه دوم دادگاه کیفری یک استان تهران به اعدام محکوم شد. در این گزارش به هویت این زندانی اشاره ای نشده است. جوان آنلاین ۲۴ خرداد
روز سه شنبه ۲۳ خردادماه ۱۴۰۲، سه زندانی در زندان گوهردشت (رجایی شهر) اعدام شدند. هر سه زندانی متهم به قتل بودند. اسامی دو تن از آنها وحید دین پژوه و حامد احمدی بوده است.هویت نفر سوم احراز نشده است. کانون حقوق بشر ایران ۲۶ خرداد
صبح روز یکشنبه ۲۸ خردادماه ۱۴۰۲، یک زندانی در پارک ساحلی دیلم در ملاعام اعدام شد. او متهم بود که دو مامور نیروی انتظامی را کشته است. از نام و مشخصات دیگر این زندانی اطلاعی در دست نیست. کانون حقوق بشر ایران ۲۸ خرداد
حکم اعدام یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بودند، در زندان سپیدار اهواز به اجرا درآمد. هویت این زندانی، عباس خنجری” عنوان شده است. سازمان حقوق بشر ایران ۲۹ خرداد
روز یکشنبه بیست و هشتم خردادماه، یک زندانی در زندان کهنوج که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، جهت اجرای حکم به یکی از سلول های انفرادی این زندان منتقل شد.هویت این زندانی دانش سالاری، ۲۴ ساله، فرزند خدایار، متاهل، پدر ۲ فرزند خردسال و اهل روستای کولگان از توابع شهرستان رودبار” عنوان شده است.حال وش ۲۹ خرداد
در گزارش تکمیلی: این زندانی سحرگاه دوشنبه ٢٩ خرداد ۱۴۰۲ در زندان کهنوج اعدام شد.حال وش ۲۹ خرداد
حکم اعدام یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل توسط مرجع قضایی به اعدام محکوم شده بود، در گرگان به اجرا درآمد. این زندانی به نام حامد با همدستی شش نفر دیگر از جمله دو براد مقتول، ، با استفاده از اسلحه شکاری در جاده هاشم آباد واقع در استان گلستان فردی به نام محمود را به قتل میرساند. روزنامه ایران ۳۰ خرداد
حکم یک زندانی با هویت عارف هواسی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، سحرگاه سه شنبه سی ام خردادماه، در زندان ایلام به اجرا درآمد. عارف هواسی دو سال قبل در یک نزاع دسته جمعی از بابت اتهام “قتل” در بخش شباب از توابع شهرستان چرداول بازداشت و توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بود. سازمان حقوق بشر ایران ۳۰خرداد
هیمن مصطفایی زندانی سیاسی محکوم به اعدام زندان سنندج به سلول انفرادی منتقل شده است. او متهم است که یک عضو سپاه پاسداران را کشته است. هه نگاو۲۹ خرداد
در گزارش تکمیلی: حکم اعدام این، زندانی سیاسی اهل “کانی دینار” مریوان پس از ۱۲ سال در سحرگاه روز چهارشنبه ٣١ خرداد ماه ١۴٠٢ در زندان مرکزی سنندج به اجرا در آمد. ههنگاو۳۱ خرداد
زن:
حکم اعدام یک زن به نام منیره نوریکیا ۳۵ ساله در زندان مرکزی مشهد اجرا شد. منیره نوریکیا ۳ سال پیش به اتهام قتل عمد بازداشت و بعدها توسط دستگاه قضایی به قصاص نفس محکوم شده بود. ههنگاو۷خرداد
قاچاق مواد مخدر:
یک متهم که پیشتر در شعبه دادگاه انقلاب شهرستان بندرعباس از بابت اتهام “افساد فی الارض از طریق قاچاق مواد مخدر و قتل عمد رحیم قاسمی شیری، مامور نیروی انتظامی” به اعدام محکوم شده بود. نهایتا این حکم در دیوان عالی کشور تایید شد. در این گزارش به هویت این زندانی اشاره ای نشده است. میزان ۲خرداد
دو زندانی در زندان کرمان اعدام شدند. هویت آنها “قادربخش دهانی معروف به نادر کلبعلی، ٣٩ ساله، فرزند نادر، متاهل، دارای فرزند و اهل زاهدان و عبدالرسول جمشیدی، ۵۵ ساله، متاهل، دارای فرزند و اهل استان فارس” عنوان شده است. این دو زندانی از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر در کرمان بازداشت و توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بود. حال وش۴ خرداد
یک زندانی به نام “مجید جعفری” در زندان دستگرد اصفهان اعدام شد. مجید جعفری از حدود دو سال پیش بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر در زندان بود. سازمان حقوق بشر ایران ۴ خرداد
حکم اعدام دو زندانی به نامهای مهدی سالاری اهل جیرفت و محمد دارایی (گلبچه) ۳۰ ساله و اهل زاهدان از بابت اتهام مواد مخدر در زندان مرکزی جیرفت از توابع استان کرمان به اجرا در آمد. ههنگاو ۴ خرداد
یک زندانی در زندان کرمان از بابت اتهام به مواد مخدر اعدام شد. هویت این زندانی علی شهریاری، ۴۰ ساله متاهل، دارای فرزند و اهل نرمانشیر” گزارش شده است. هرانا ۴ خرداد
حکم اعدام یک زندانی بلوچ به نام عبدالله توتازهی که پیشتر از بابت جرایم مرتبط به مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان مرکزی گرمسار به اجرا در آمد.هه نگاو ۶ خرداد
یک زندانی بلوچ به نام «امیر نارویی» فرزند زمان خان جهت اجرای حکم اعدام به قرنطینه زندان زابل منتقل شد. امیر ۴۵ ساله، دارای شش فرزند اهل و ساکن زهک روستای آل گرک است. کمپین فعالین بلوچ ۹ خرداد
در گزارش تکمیلی:حکم اعدام این زندانی در زندان مرکزی زابل اجرا شد. ههنگاو ۱۰خرداد
حکم اعدام دو زندانی به نامهای عزتعلی سبزی ۴۴ ساله و اهل شهرستان هرسین از توابع استان کرمانشاه و محمد کاظمی در ندامتگاه مرکزی کرج به اجرا در آمد. عزتعلی سبزی پدر سه فرزند بوده و سه سال پیش به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر بازداشت و به اعدام محکوم شده بود. فردین سبزی برادر وی نیز ۱۱ سال پیش به همین اتهام اعدام شده بود. ههنگاو ۱۰ خرداد
حکم اعدام دو زندانی بلوچ به نامهای آریا پرویزی و اشکان سهرابی که پیشتر از بابت جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در زندان کهنوج اجرا شد. این دو زندانی سه سال پیش توسط نیروهای انتظامی در کهنوج بازداشت شده و بعدها توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده بودند. ههنگاو ۱۱ خرداد
دو زندانی در زندان دستگرد اصفهان اعدام شدند. عقیل عرب در سال ۱۳۹۷ از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر توسط نیروهای امنیتی در اصفهان بازداشت سپس توسط مرجع قضایی به اعدام محکوم شد. هویت زندانی دیگر اعدام شده با همین اتهام مهرداد عباسی اهل شهرستان بم میباشد.حال وش ۱۲خرداد
دو زندانی در زندان کاشان اعدام شدند. نعمت ارزانی و رسول شیخ آرپناهی در سال ۱۳۹۸ از بابت اتهامات موادمخدر توسط نیروهای امنیتی در کاشان بازداشت سپس توسط مرجع قضایی به اعدام محکوم شدند. حال وش ۱۲ خرداد
دو زندانی در زندان عادل آباد شیراز اعدام شدند. هویت آنها، “علی محمد زراعت پدر یک کودک خردسال و اسماعیل نصیری” گزارش شده است. این دو زندانی اعدام شده پیشتر در سال ۱۳۹۹ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شدند. سازمان حقوق بشر ایران ۱۲ خرداد
حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در زندان کرمان به اجرا در آمد. هویت آنها “مالک بلوچ ماهانی، حدودا چهل ساله متاهل و اهل شهر ماهان و کامبیز برزکار، بیست و هشت ساله اهل خواجه عسگر از توابع شهرستان بم” گزارش شده است. رسانک ۱۷ خرداد
حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در ندامتگاه مرکزی کرج به اجرا در آمد. هویت یکی از زندانیان “عین اله بدری نژاد” احراز شده است.هویت زندانی دوم در دست بررسی است. ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران ۱۷ خرداد
حکم اعدام یکی از زندانیان محبوس در زندان مرکزی قزوین (چوبیندر) به نام هوشنگ امیرزاده به اجرا در آمد. این زندانی پیشتر به اتهامات مرتبط با جرایم مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود. ههنگاو۱۸ خرداد
حکم اعدام سه زندانی که پیشتر از بابت جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در زندان مرکزی ارومیه اجرا شد. هویت دو نفر از آنها جعفر محمدپور و قباد فرهادی برای ههنگاو احراز شده است. همچنین حکم اعدام یک زن زندانی موقتاً متوقف شده است. ههنگاو۱۹ خرداد
حکم اعدام یک زندانی بلوچ به نام حسن براهویی که پیشتر از بابت اتهام مرتبط به مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان امیرآباد گرگان به اجرا در آمد. حال وش ۲۰ خرداد
حکم اعدام دو تن از زندانیان محبوس در زندان تربت جام استان خراسان رضوی به اجرا در آمد. هویت یکی از این دو زندانی که پیشتر به اتهامات مرتبط با جرایم مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، حیدر چیشتی احراز شده و هویت دیگری در دست بررسی است. ههنگاو۲۱ خرداد
در زندان مرکزی همدان یک زندانی با هویت حسین امانی نژاد اعدام شد. حسین امانی نژاد از سال ۹۸ به اتهام مرتبط با مواد مخدر بازداشت شده و به اعدام محکوم شده بود. کانون حقوق بشر ایران ۲۲ خرداد
یک زندانی بلوچ به نام ابراهیم گمشادزهی در زندان کرمان اعدام شد. او در سال ۹۹ به اتهام مرتبط با مواد مخدر در شهر کرمان دستگیر و به اعدام محکوم شده بود. کانون حقوق بشر ایران۲۳ خرداد
حکم دو زندانی که پیشتر در پرونده های جداگانه از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در زندان عادل آباد شیراز اجرا شد. هویت این دو زندانی “علیرضا شاهچراغی و طاهر نوری، ۳۸ ساله و اهل جهرم” عنوان شده است. سازمان حقوق بشر ایران ۲۴ خرداد
یک زندانی در زندان مرکزی زاهدان اعدام شد.این زندانی محمود رخشانی نام داشت. او را که ۲۷ ساله و مجرد بود، با اتهامات مربوط به مواد مخدر اعدام کردند. محمود رخشانی در سال ۹۷ به این اتهام بازداشت و به اعدام محکوم شده بود. کانون حقوق بشر ایران ۲۷ خرداد
یک زندانی با اتهام مواد مخدر به نام فضل احمد غفران (رخشانی) از زندان کرمان برای اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی منتقل شد. حال وش۲۷ خرداد
در گزارش تکمیلی: حکم این زندانی در زندان کرمان به اجرا در آمد.حال وش ۲۸ خرداد
یک زندانی در زندان کرمان با اتهام مواد مخدر اعدام شد. هویت این زندانی محمد سپاهی بوده است. او در سال ۹۶ در کرمان دستگیر و در دادگاه انقلاب کرمان به اعدام محکوم شده بود. کانون حقوق بشر ایران ۲۸ خرداد
حکم اعدام غلام میر، اهل زابل در زندان کرمان به اجرا در آمد. غلام میر پیشتر از بابت اتهامات مرتبط به جرایم مواد مخدر بازداشت و بعدها توسط دادگاههای استان کرمان به اعدام محکوم شده بود. ههنگاو۲۹ خرداد
حکم اعدام یک زندانی کُرد و اهل شهرستان سرپلذهاب به نام علی برار کاظمی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با جرایم مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان مرکزی شیراز اجرا شد. ههنگاو۲۹ خرداد
حکم یک زندانی با هویت علی ملاشمسی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان زنجان به اجرا در آمد. آقای شمسی حدود دو سال و نیم پیش توسط مرجع قضایی به اعدام محکوم شده بود. سازمان حقوق بشر ایران ۳۰ خرداد
تجاوز:
حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام “تجاوز به عنف” به اعدام محکوم شده بود، در ملاعام در مراغه به اجر درآمد. نام این زندانی که در سال ۹۵ بازداشت شده، سلیمان سلامت گزارش شده است. فارس ۴ خرداد
رهایی از اعدام:
مردی پیشتر از بابت اتهام قتل دوست خود بازداشت و توسط دادگاه کیفری یک استان تهران به اعدام محکوم شده بود با رضایت اولیای دم از چوبه دار رهایی یافت .رکنا ۲ خرداد
دو برادر که سال ۹۱ با انگیزه ناموسی اقدام به قتل فردی دیگر کرده بودند، توسط دادگاه به اعدام محکوم شدند نهایتا با کسب رضایت اولیای دم و شرط ساختن یک سالن ورزشی به نام مقتول، از اعدام رهایی یافتند. رکنا ۲ خرداد
یک زندانی که چندی پیش همسر خود را به قتل رسانده و توسط دادگاه کیفری یک استان تهران به اعدام محکوم شده بود، با رضایت اولیای دم از چوبه دار نجات یافت. رکنا ۲ خرداد
دو زندانی محکوم به اعدام در استان فارس با تلاشهای صورت گرفته از سوی شورای حل اختلاف حوزههای قضایی داراب و شیراز پس از چندین سال از زندان آزاد شدند.” میزان ۲ خرداد
یک زندانی با تلاش دادستان شهرستان ابهر، مدیرکل زندانهای استان، اعضای صلح و سازش ویژه قتل در شهرستان ابهر و گذشت ولی دم، پس از بیست و یکسال حبس از اعدام رهایی یافت.صدا و سیما 3 خرداد
یک زندانی در دزفول با وساطت خادمان آستان قدس و شورای حل و اختلاف این شهرستان، از اعدام رهایی یافت. این زندانی محکوم به اعدام از بابت اتهام قتل غیرعمد کمتر از ۲۴ ساعت از طناب دار رهایی یافت. تسنیم ۳ خرداد
یک زندانی در آبادان از چوبه دار رهایی یافت. سال ۱۳۹۶ نزاعی در آبادان رخ داد که منجر به فوت یک نفر شد. نهایتا پس از گذشت هفت سال از این واقعه، در پی کسب رضایت از اولیای دم، متهم به قتل از اعدام رهایی یافت و به زندگی دوباره بازگشت. ایرنا ۴ خرداد
دو زندانی در شهرستان منوجان پس از کسب رضایت از اولیای دم در دو پرونده که منجر به صدور حکم اعدام شده بود از مجازات مرگ رهایی یافتند. میزان ۴ خرداد
یک زندانی در بوشهر از مجازات اعدام رهایی یافت. این زندانی پس از گذشت ۱۰ سال حبس با همکاری و کمک مسئولان قضائی، کمیته صلح و سازش شورای حل اختلاف زندان، صلح یاران و معتمدان محلی شهرستان دشتستان با رضایت اولیای دم از اعدام رهایی یافت. مهر ۴ خرداد
یک زندانی در کهنوج پس از گذشت ۲۱ سال از چوبه دار رهایی یافت. این زندانی در ۱۳۸۱ مرتکب قتل شده و همان سال بازداشت و به زندان منتقل شده بود.پرونده متهم در مرحله دادسرا و دادگاه مورد رسیدگی قرار گرفته بود و حکم اعدام در مرحله اجرا قرار داشت. رویداد ۲۴ ۵ خرداد
یک زندانی در شهرستان ریگان واقع در استان کرمان از مجازات اعدام رهایی یافت. با وساطت مسئولان و ریش سفیدان شهرستان ریگان آیین مصالحه دو طایفه بعد از گذشت هفت سال برگزار و اولیای دم از اعدام زندانی گذشتند. فارس ۷ خرداد
دو زندانی در شهرستان شوشتر با گذشت اولیای دم از اعدام رهایی یافتند. با تلاش اعضای شورای حل اختلاف شهرستان شوشتر، اولیای دم پس از ۳۰ سال از اعدام دو زندانی گذشت کردند و زندگی دوباره به محکومان بخشیدند. ایرنا ۷ خرداد
دو زندانی در بندرعباس از چوبه دار رهایی یافتند. دو زندانی محکوم به اعدام در زندان مرکزی بندرعباس پیش از اجرای حکم مورد بخشش اولیای دم قرار گرفتند.ایرنا ۸خرداد
هفت زندانی در شهرهای مختلف استان کهکیلویه و بویراحمد از اعدام رهایی یافتند. چهار فقره قتل در بهمئی، یک مورد در گچساران، یک مورد در چرام و یک مورد در شهرستان کهگیلویه به همت ریش سفیدان و همکاری قضایی به گذشت منجر شد. ابرنا ۸ خرداد
یک زندانی در شهرستان ریگان واقع در استان کرمان از مجازات اعدام رهایی یافت. با وساطت مسئولان و ریش سفیدان شهرستان ریگان آیین مصالحه دو طایفه بعد از گذشت هفت سال برگزار و اولیای دم از اعدام زندانی گذشتند. فارس ۷ خرداد
دو زندانی در شهرستان شوشتر با گذشت اولیای دم از اعدام رهایی یافتند. با تلاش اعضای شورای حل اختلاف شهرستان شوشتر، اولیای دم پس از ۳۰ سال از اعدام دو زندانی گذشت کردند و زندگی دوباره به محکومان بخشیدند. ایرنا ۷ خرداد
یک زندانی در کرمانشاه از مجازات اعدام رهایی یافت. این زندانی که پیشتر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود در پی کسب رضایت اولیای دم از چوبه دار رهایی یافته است. مهر ۱۱ خرداد
دو زندانی در سمنان با کسب رضایت اولیای دم از اعدام رهایی یافتند. با تلاش مددکاران زندان و خادمان آستان قدس رضوی یک زندانی مرد و یک زندانی زن که از بابت اتهام قتل عمد به اعدام محکوم شده بودند، در پی کسب رضایت از اولیای دم از چوبه دار رهایی یافتند. صدا و سیما ۱۱ خرداد
دو زندانی محکوم به اعدام در شهرستان فیروزکوه، با گذشت اولیای دم از اعدام رهایی یافتند. این دو برادر زندانی ۱۲ سال پیش از بابت اتهام قتل عمد یک پسر جوان بازداشت و توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بودند. میزان ۱۳ خرداد
یک زندانی در اردبیل از اعدام نجات یافت. این زندانی که ۵ سال پیش در طی یک نزاع و درگیری بر سر مسئله مالی در یکی از محلات اردبیل مرتکب قتل و بازداشت و سپس توسط مرجع قضایی به اعدام محکوم شده بود. میزان ۱۷خرداد
یک زندانی در همدان از چوبه دار رهایی یافت. این زندانی که توسط مرجع قضایی از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود پس از تحمل بیش از ۲ سال حبس، با رضایت اولیای دم بخشیده شد .ایرنا ۱۷ خرداد
یک زندانی در تهران با جلب رضایت از اولیای دم از اعدام رهایی یافت. این زندانی (فرامرز) که در سال ۹۴ مرتکب قتل زنی با نام (سودابه) شده بود، همان سال بازداشت و حکم اعدام وی در دیوان عالی کشور به تایید رسیده بود. اعتماد انلاین ۱۷ خرداد
یک زندانی به نام محمد بازانی، اهل جوانرود که پیشتر به اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، با کسب رضایت اولیای دم از اعدام رهایی پیدا کرده و از زندان دیزلآباد کرمانشاه آزاد شد. ههنگاو ۱۸ خرداد
یک زندانی محکوم به اعدام در بندرعباس، با گذشت اولیای دم از اعدام رهایی یافت. این محکوم به جرم قتل عمد بعد از هفت سال تحمل حبس، در شرف اجرای حکم اعدام بود که با میانجیگری دادستان مرکز استان هرمزگان و مدیرکل زندان ها و همچنین در نتیجه تلاش های اعضای شورای حل اختلاف زندان بندرعباس، در نهایت پس از اعلام رضایت اولیای دم، این پرونده مختومه شد. میزان ۱۹ خرداد
یک زندانی در اردبیل از مجازات اعدام رهایی یافت. این جوان سی ساله که در پی درگیری با برادر صاحبکار خود در سال ۹۷ در اردبیل مرتکب قتل وی شده بود از آن زمان در زندان به سر میبرد و اکنون با وساطت معاونت اجرای احکام، قضات اجرای احکام دادسرای مرکز استان و دفتر دادستانی سرانجام در هفدهم خردادماه توسط اولیای دم بخشیده شد و از اعدام نجات یافت. تسنیم ۲۰ خرداد
یک زندانی در خرم آباد از مجازات اعدام رهایی یافت. در نتیجه ایجاد صلح و سازش میان دو طایفه «بالا گریوه» و «بیرانوند» در خرم آباد یک زندانی که در این نزاع دسته جمعی مرتکب قتل شده بود، از اعدام رهایی یافت. رکنا ۲۰ خرداد
یک زندانی در تهران، با گذشت اولیای دم از چوبه دار نجات یافت. این زندانی پیشتر از بابت اتهام قتل بازداشت و سپس توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بود. باشگاه خبرنگاران جوان۲۱ خرداد
یک زندانی در سرو آباد از بابت اتهام به قتل از اعدام رهایی یافت .پس از طی چهار سال و برگزاری چندین جلسه صلح و سازش، در نهایت خانواده زندانی موفق به اخذ رضایت کتبی از اولیای دم شدند. ایرنا ۲۱ خرداد
یک زندانی در کرج از چوبه دار رهایی یافت. رسیدگی به پرونده این زندانی از دوازده سال پیش با کشته شدن مردی به نام “اصغر”، بیست و پنج ساله شروع شد. پس از دوازده سال، این زندانی با کسب رضایت از اولیای دم از اعدام رهایی یافت. رکنا ۲۸ خرداد
دو زندانی در شهرستان تنکابن از چوبه دار رهایی یافتند. با مراجعات مکرر خانواده اولیای دم و مساعدت همه دست اندرکاران، بالاخره اولیای دم پس از ۱۸ سال، رضایت خود را اعلام کردند. میزان ۲۹ خرداد
یک زندانی در پرند که پیشتر به اتهام قتل همسر خود به اعدام محکوم شده بود، با کسب رضایت از اولیای دم از اعدام رهایی یافت. رکنا ۲۹ خرداد
یک زندانی در تهران از چوبه دار رهایی یافت. متهم در سال ۹۴ با انگیزه سرقت ۱۸۰ میلیون تومان پول از حساب یک زن وی را به قتل رساند و حکم اعدام وی در دیوان عالی کشور به تایید رسیده بود.اعتماد ۳۰ خرداد
یک زندانی با کسب رضایت از اولیای دم در لرستان از چوبه دار رهایی یافت. فارس ۳۱ خرداد
یک زندانی پس از ۱۲ سال در ندامتگاه مرکزی کرج با کسب رضایت از اولیای دم از چوبه دار رهایی یافت. مهر ۳۱خرداد
دو زندانی باتوجه به پایان رسبدن مجازات حبس عمومی پس از یازده سال و اظهار ندامت و پشیمانی از بزه خودبا کسب رضایت از اولیای دم در خوزستان از چوبه دار رهایی یافتند. میزان ۳۱ خرداد
زن:
یک زندانی زن محکوم به اعدام به نام زیبا اختیاری، اهل بوکان با اتهام به قتل با کسب رضایت از اولیای دم از چوبه دار رهایی یافته و از زندان ارومیه آزاد شد. ههنگاو ۱۱ خرداد
یک زندانی در شهرستان خوی از اعدام رهایی یافت. این زندانی در سال ۱۳۷۹، مرتکب قتل و بازداشت و حکم اعدام وی در دیوان عالی کشور به تایید رسیده بود. با تلاش و برگزاری جلسات صلح و سازش با خانواده طرفین، نهایتا این زندانی با کسب رضایت اولیای دم از اعدام رهایی یافت. میزان ۲۳ خرداد
یک زندانی در شهرستان سقز از اعدام رهایی یافت. با تلاش اعضای صلح یاران در شهرستان سقز، پس از چهار سال و برگزاری هشت جلسه صلح و سازش با خانواده طرفین، در نهایت در پی کسب رضایت اولیای دم، این زندانی از چوبه دار رهایی یافت. میزان ۲۳ خرداد
یک زندانی زن در جیرفت از مجازات اعدام رهایی یافت. این زندانی که خانمی ٣٠ ساله است و از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، بعد از تحمل بیش از پنج سال حبس با پیگیریهای اعضای شورای حل اختلاف در نهایت پس از جلب رضایت اولیای دم، از چوبه دار رهایی یافت. فارس ۳۰خرداد
تجاوز:
یک زندانی که پیشتر از بابت تجاوز به یک کودک دوازده ساله به اعدام محکوم شده بود، با رضایت شاکی پرونده در تهران از چوبه دار رهایی یافت. همشهری آنلاین ۸خرداد
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
نظرات خود را ارسال کنید